Skrzypce to coś więcej niż zwykłe drewniane pudełko ze strunami i gryfem. Miłośnicy skrzypiec doskonale wiedzą, że każdy instrument ma w sobie zaklętą duszę. I to dosłownie – skrzypce mają w swojej budowie niewielką i niepozorną z wyglądu część, której oficjalna nazwa to właśnie dusza. Ten świerkowy kołeczek jest elementem wszystkich instrumentów smyczkowych, a jego zadaniem jest wewnętrzne łączenie górnej i dolnej płyty pudła rezonansowego. Lutnik umieszcza go między płytami bez użycia kleju, klinując go w odpowiedni sposób. Jego właściwe umiejscowienie ma ogromne znaczenie dla brzmienia danego instrumentu. Dzięki niej drgania dźwięków są przenoszone z górnej na dolną płytę i dźwięk rozbrzmiewa z pełną mocą. Chroni też górną płytę skrzypiec przed złamaniem na wysokości podstawka, bo to właśnie w tym miejscu struny ze szczególną siłą naciskają na pudło.
Pochodzenie i zastosowanie skrzypiec
Skrzypce powstały w XVI wieku. Ich prototypem było kilka podobnych do gitary instrumentów smyczkowych, które z czasem ewoluowały i przekształciły się w znane nam do dziś skrzypce. Najczęściej wykorzystuje się je w muzyce klasycznej, ale równie często można je usłyszeć w muzyce cygańskiej, rockowej, folkowej, jazzowej, country i bluegrassie.
Renowacja skrzypiec – kiedy warto ją wykonać?
Na niektórych strychach i w piwnicach można odnaleźć stare skrzypce, które nie były od lat używane, ale odnowione, mogą się jeszcze przydać i okazać świetnym instrumentem. Co zrobić z takimi zaniedbanymi skrzypcami? Najlepiej jest przynieść je do pracowni lutniczej, gdzie specjalista oceni ich stan i wartość. Często zdarza się, że stare skrzypce nie są warte inwestycji w renowację, ale można też trafić na prawdziwe lutnicze perełki, które warto odnowić.
Lutnik na wstępnej konsultacji na temat renowacji skrzypiec pomoże nam dokonać właściwej decyzji. Renowacja skrzypiec może kosztować od kilkuset do kilku tysięcy złotych, cena zależy od stanu instrumentu. Jeżeli w płytach zdążyły zadomowić się korniki albo kołatki, to renowacja skrzypiec nie ma raczej szans powodzenia.
W mniej wartościowych instrumentach pęknięcia płyt rezonansowych przechodzących na linii duszy mogą być powodem odstąpienia od renowacji instrumentu. Lecz gdy mamy do czynienia z zabytkowym instrumentem, to odpowiedzialny lutnik postara się przywrócić go do stanu świetności bez względu na to, w jakim jest stanie. Nawet płyty połamane na kilkanaście części można poskładać w jedną całość.
Na czym polega renowacja skrzypiec?
Lutnik zajmujący się renowacją skrzypiec najczęściej zajmuje się klejeniem, uzupełnianiem i odnową powłok lakieru. Zazwyczaj także smyczek wymaga wymiany włosia. W pracowni wykonuje się też wiele innych czynności, których celem jest poprawa jakości instrumentu, przywrócenie jego dawnej świetności, a często nawet poprawienie jego oryginalnych właściwości.